Euskalkiak

Aurrekariak:

Euskalkiei buruzko lehen azterketa idatziak Louis Lucien Bonaparteren eskutik egin ziren. Euskal dialektologiaren lehen ikerketa zientifikoa egin baitzuen; berak mugatu zituen euskalkiak lehenbizikoz mapa batean (8 euskalki bereiz zituen: bizkaera, gipuzkera, lapurtera, hegoaldeko goi nafarra, iparraldeko behe-nafarrera, mendebaldeko behe-nafarrera eta zuberera).  Zalantza handiz eta bereziki, berriz, beste bi: erronkariera eta zaraitzuera.

Gaur egun:

Koldo Zuazok aurkeztu berri du euskararen eta euskalkien egoera erakusten duen mapa, bertan honako sailkapena egiten da:

1.- Mendebaldekoa:

    1-1.- Sartaldeko azpieuskalkia.

    1.2- Sortaldeko azpieuskalkia.

    1.3- Sartalde eta sortaldeko azpieuskalkia.

1.4.- Mendebaldeko eta erdialdeko euskalkien tarteko hizkerak

2.- Erdialdekoa

    2.1- Sartaldeko azpieuskalkia.

    2.2- Erdiguneko azpieuskalkia.

    2.3- Sartaldeko eta erdiguneko azpieuskalkien hizkerak.

    2.4- Sortaldeko azpieuskalkia (erdialdekoaren eta nafarren arteko ereuma).

3.- Nafarroa Garai iparraldekoa

    3.1- Ipar-sartaldeko azpieuskalkia.

    3.2- Hego-sartaldeko azpieuskalkia.

    3.3- Erdiguneko azpieuskalkia.

    3.4- Sartaldeko azpieuskalkia

35.- Burundakoa (mendebalekoaren, erdialdekoaren eta nafarraren tarteko hizkera)

36.- Baztangoa (nafarraren eta nafar-lapurtarraren tarteko hizkera)

37.- Aezkoakoa (nafar-lapurtarraren tarteko hizkera)

4.- Behenafar-Lapurdikoa

    4.1- Sartaldeko azpieuskalkia.

    4.2-Erdiguneko azpieuskalkia.

    4.3- Sortaldeko azpieuskalkia.

    4.4- Sartalde eta erdiguneko azpieuskalkien tarteko hizkera.

4.5- Ipar kostaldekoa (erdialdekoaren, nafarraren eta nafar-lapurtarraren tarteko hizkera.

4.6- Amikuzekoa (nafar-lapurtarraren eta zuberotarraren tarteko hizkera).

5- Nafar ekialdekoa

6.- Zuberokoa

 

 

 

 

1.- Mendebaldekoa:
2.- Erdialdekoa
3.- Nafarroa Garai iparraldekoa
4.- Behenafar-Lapurdikoa
5- Nafar ekialdekoa

6.- Zuberokoa